Disleksi Farkındalık Haftası
Disleksi , bireyin okuma, yazma ve dil işleme becerilerini etkileyen nörogelişimsel bir öğrenme bozukluğudur. Genellikle zekâ düzeyi normal ya da normalin üzerinde olan bireylerde görülür ve en belirgin özelliği, harfleri, kelimeleri veya sayıları algılayıp işleme konusunda yaşanan güçlüklerdir. Disleksi, kalıcı bir durumdur ancak uygun destekle belirtileri hafifletilebilir. Çocukların karşılaştığı öğrenme güçlüğü doğrudan zekâ ile ilgili değildir; aksine birçok disleksi birey yaratıcı, analitik ya da görsel düşünme becerilerinde oldukça başarılı olabilir. Ancak akademik başarıyı olumsuz etkilediği için, erken tanı ve doğru destek büyük önem taşır. Okul çağındaki çocuklarda dikkatli bir değerlendirme ile tanı konulabilir. Disleksinin nedenleri kesin olarak bilinmemekle birlikte genetik yatkınlık önemli bir rol oynadığı düşünülür. Ailede disleksi öyküsü olan bireylerde görülme sıklığı daha fazladır. Ayrıca beyin yapısında ve işleyişinde farklılıklar olduğu beyin görüntüleme çalışmalarıyla ortaya konmuştur. Disleksi teşhisi, psikolojik değerlendirme ve özel testler yoluyla uzmanlar tarafından konur. Eğitimsel değerlendirmeler, bireyin okuma-yazma ve anlama düzeyinin yaşına ve sınıfına uygun olup olmadığını belirlemek için kullanılır.
Disleksi belirtileri şunlardır:
- Harfleri, sayıları ya da kelimeleri karıştırma veya ters yazma
- Okurken kelime atlama ya da satır karıştırma
- Yavaş ve zorlanarak okuma
- Yazarken heceleme ve imla hataları yapma
- Zaman kavramlarında zorlanma (tarih, saat gibi)
- Sağ–sol, yukarı–aşağı gibi yönleri karıştırma
- Ezber gerektiren bilgileri hatırlamada zorluk
- Düşük okuduğunu anlama kapasitesi
- Dikkat eksikliği ve odaklanma sorunları
- Akademik başarıda beklenenden düşük performans
- Konuşma gelişiminde gecikme veya kelime dağarcığında sınırlılık
Çocuklarda okula başlamadan önce disleksinin fark edilmesi zor olabilir, ancak böyle bir sorunun varlığına işaret eden bir takım ipuçları önceden fark edilebilir. Bununla birlikte çocuklar okul çağına ulaştığında bir problemi ilk fark eden kişi genellikle öğretmeni olacaktır.
